Samenwerken: vaardigheid versus instinct
Door Hein Brans, Directeur Asset Management MN
In Groei vertellen we persoonlijke verhalen of visies van MN’ers. Wat speelt er bij hen? Hoe zien zij de wereld veranderen?
Grote doelstellingen vereisen dat mensen samenwerken. Alleen dan kunnen we het klimaat beïnvloeden of de coronacrisis het hoofd bieden.
Daarmee krijgt samenwerken ook direct een heel andere lading. Want sommigen moeten accepteren dat hun ziekenhuisbed wordt gegund aan iemand in nood. En eenieder moet plotseling bereid zijn orders op te volgen die de individuele vrijheid beperken.
Samenwerken wordt vaak als logisch en prettig ervaren, maar niet altijd. Als persoonlijke doelen onvoldoende aandacht krijgen, of ondergeschikt worden aan het gezamenlijke doel, is het lastig. Bij sollicitatiegesprekken wordt vaak de vraag gesteld wat de kandidaat verstaat onder teamwork. Dit is geen gemakkelijke vraag. Want samenwerken gaat eigenlijk over vaardigheden die niemand allemaal heeft. Goed luisteren, respecteren, delen, waarderen en hulp bieden zijn belangrijk om in teamverband iets te bereiken. Nobelprijswinnaar Bertrand Russell zei het zo: iedereen bestempelt instinctief iets of iemand als vijand of vriend, om vervolgens ‘samen’ de strijd aan te gaan. Met een virus als gezamenlijke vijand zie je dat heel duidelijk.
'Samenwerken gaat over vaardigheden die niemand allemaal heeft'
Overleven
In deze coronacrisis zien we echter wel een heel andere vorm van samenwerken. Zonder elkaar te kennen, zijn we wereldwijd samen aan het werk om het virus het hoofd te bieden. Blijkbaar is het doel zo helder en ons belang dermate gelijkgericht, dat we geen sturing nodig hebben – hooguit goede informatie. Deze gezamenlijke inspanning gaat veel verder dan bevlogen teams realiseren, of met competenties of vaardigheden effectiever onze doelen bereiken. Dit gaat over overleven. Instinctief weten we, dat als we het juiste doen en wanneer iedereen ook weet wat dit inhoudt, de kans om geïnfecteerd te raken kleiner wordt. En dat we dus bereid moeten zijn om vrijheid in te leveren. Of anderen ons bed te gunnen. Mensen die deze gezamenlijke inspanning niet serieus nemen, worden dan ook per direct als ‘dom’ of ‘onbezonnen’ bestempeld.
Solidariteit
Ik voorspel dat deze crisis bij iedereen een diepe indruk zal achterlaten. Het schept een band als je samen iets doorstaat. Noem het solidariteit, waar de gelijkgerichtheid van ons doel en de relevantie van zaken die er echt toe doen, opnieuw zijn gewogen. Bevlogen mensen die hun leven voor ons wagen zullen anders worden gewaardeerd, terwijl asociaal gedrag op de achtergrond komt. En zo hoort het ook. Mooier dan de Italiaanse premier kan ik het niet verwoorden: ‘Laten we vandaag op afstand blijven, om elkaar morgen nog sterker te omarmen.’ Ik wens iedereen veel sterkte de komende periode.